Vetnisbúnaður og meintur bensínsparnaður

Fyrir ekki svo löngu birti Morgunblaðið frétt um undrabúnað sem auk þess væri íslensk uppfinning, sem sparaði eldsneyti í bílum og mótorhjólum um allt að 30%, auki aflið um svipað hlutfall og drægi úr mengun um þetta 60-80%. Í sjónvarpsfrétt Morgunblaðsins kemur fram að tækjabúnaðurinn sjálfur kostar frá 68 þús kr. upp í 130 þús. kr. + ísetningu.

Í stórum dráttum á þessi búnaður að virka þannig að hann er í raun rafgreiningartæki sem skilur að vetnis- og súrefnisatómin í venjulegu vatni. Vetninu er síðan dælt inn í brunahólf vélarinnar þar sem það blandast hefðbundna eldsneytinu, hvort heldur það er bensín eða dísilolía. Þessi vetnisviðbót er sú sem sögð er auka afl vélarinnar, minnka eldsneytiseyðsluna og stórdraga úr mengun. Rafmagnið sem notað er til að rafgreina vatnið sem hellt er á búnaðinn kemur frá rafal bílsins, en ætla má að í meðalbíl taki rafgreiningarbúnaðurinn 1-2 hestöfl. Aukaálagið kallar því á aukna eldsneytiseyðslu. Þetta vegur síðan hvort annað upp þannig að í raun sparast ekki nokkur skapaður hlutur.

Þá má reikna með að í vetrartíð eins og nú ríkir víða um land sé nokkur hætta á að hið hreina vatn sem hellt er á búnaðinn til rafgreiningar gæti átt það til að frjósa og skemma búnaðinn.

 Orkan jöfn þótt breytist úr einni mynd í aðra

 Skemmst er frá því að segja að búnaðurinn, stendur ekki fremur en mörg önnur töfralausnin sem upp kemur þegar eldsneytisverð er hátt eins og nú, alls ekki undir væntingum. Hann, eða öllu heldur staðhæfð virkni hans, stangast í meginatriðum á við það grundvallarlögmál eðlisfræðinnar sem segir að orka sem til staðar sé, sé ætíð hin sama þótt hún breytist úr einni mynd í einhverja aðra. Það að nota bensínorku til að rafgreina vetni úr vatni sem síðan er brennt ásamt bensíni í brunahreyflinum er þannig í besta falli gagnslaust. Líklegra er þó að það auki eyðsluna fremur en hitt. Vissulega eru hugsanlegt að aflið aukist stutta stund en sú aukaorka sem áður þurfti til að gera rafalnum mögulegt að framleiða aukastrauminn til rafgreiningarinnar er búinn að éta upp ávinninginn fyrirfram. Vetnið varð nefnilega ekki til af sjálfu sér heldur með því að brenna bensíni. Öðru máli kann hins vegar að gegna ef vetnið er framleitt fyrir utan bílinn t.d. með húsrafmagni og síðan sett á vetnistank í bílnum.

Bandaríska tæknitímaritið Popular Mechanic hefur talsvert ritað um bæði vetnisbúnað af þessu tagi sem hér er um að ræða og ýmsan annan meintan sparnaðarbúnað og eru niðurstöður nokkuð á einn veg. Lesa má nánar um þessar prófanir hér. Í greininni er fjöldi tengla, m.a. inn á prófun sem tímaritið gerði í samvinnu við NBC sjónvarpsstöðina.

Ágústa Loftsdóttir eðlisfræðingur er sérfræðingur hjá Orkustofnun um hverskonar eldsneyti sem nýta má á bíla. Hún segir í samtali við FÍB fréttavefinn að flest bendi til að þessi umræddi vetnisbúnaður sé plat. „Ef þú ætlar að framleiða vetnið um borð í bílnum ertu farinn að brenna eldsneyti sem nemur því vetni sem framleitt er í bílnum þannig að í raun á enginn orkuávinningur sér stað. Eldsneytissparnaður upp á jafnvel 30% er einfaldlega óhugsandi. Ef þetta virkilega er svona, þá ættu þessir menn sem eru að smíða þennan búnað ekki að fá einhverja þúsundkalla fyrir græjurnar sínar heldur Nóbelsverðlaunin hvorki meira né minna. Jafnframt þyrfti að endurhugsa og endurskrifa flest grundvallarlögmál eðlisfræðinnar,“ segir hún. Heyra má nánar um málið í samtali við Ágústu Loftsdóttur á Rás 1 í RÚV fyrr í vikunni.

Sölumenn búnaðar af þessu tagi fullyrða gjarnan að eldsneyti í bílvélum brenni mjög illa eða einungis að 20-30%. En þegar vetni sé blandað saman við eldsneytið inni í brunahólfum bílvéla, þá valdi það því að eldsneytið brenni miklu betur. Þetta kann að hafa verið rétt í árdaga bílsins en alls ekki í dag. Nútíma bílvélar brenna eldsneytinu einmitt mjög vel og um nánast 100%. Annað mál er hins vegar að öll orkan í eldsneytinu nýtist ekki svo vel til að drífa bílinn áfram, aðallega vegna þess að nokkur hluti hennar verður að hita.

En bílaframleiðendur eyða árlega miklum fjárhæðum og fyrirhöfn í að þróa vélarnar áfram og reyna stöðugt að bæta nýtni þeirra með ýmsum hætti um einhver prómill jafnvel. Ágústa bendir á að það segi sig nánast sjálft að ef bílaframleiðendur ættu þess kost að setja í bílana einhver tæki sem kostuðu þetta lítið hlutfallslega, en sem fjarlægði um 30% eyðslunnar í einu vetfangi, þá væri slíkur búnaður þegar kominn í hvern einasta bíl.